Op Funda staat sinds 25 mei 2022 een bijzonder pareltje: Borg Langwyck, Rijksweg West 65, bij Westerbroek. Een heus monumentaal ‘kasteel’, inclusief eigen oprijlaan, een gracht rondom én 540 vierkante meter woonruimte met 16 kamers. Ook de perceelgrootte liegt er niet om: circa 3 ha. De monumentale borg stamt uit de 18e-eeuw. De afgelopen jaren is de borg gerestaureerd met oog voor het achttiende-eeuwse karakter. De aangebouwde niet monumentale schuur is gesloopt en vervangen door een aanbouw die dezelfde sfeer uitstraalt als het oorspronkelijke gebouw. De borg is nu volledig gerestaureerd en voldoet aan alle wensen van deze tijd. “Een heerlijk ruim huis op een prachtig landgoed, een huis om te wonen, te leven en te werken”, zo omschrijft de makelaar op Funda. Voor een slordige 1,5 miljoen euro is de borg mogelijk van jou, en kan jij je kasteelheer -of dame noemen. De prijs is echter op aanvraag. Borg Langwijck heeft in 2015 ook al te koop gestaan, de prijs was toen 1,6 miljoen euro.
Veenborg Langwyck te Westerbroek in volle glorie. Foto: ©Jur Kuipers.
Voor een slordige 1,5 miljoen euro is de borg voor jou, en kan jij je kasteelheer -of dame noemen. De prijs is op aanvraag. Borg Langwijck aan heeft in 2015 ook al te koop gestaan, de prijs was toen 1,6 miljoen euro.
Een borg met 16 kamers Het huis bestaat uit twee woonlagen met zestien kamers, waarvan vier slaapkamers, een zolder, een kelder en twee badkamers met een ligbad en twee douches. Ook heeft het huis een sauna.
Oud-Hollandse dakpannen Kenmerkend voor de borg zijn de geel geverfde bepleistering, het schilddak met blauw verglaasde oud-Hollandse dakpannen en de sierlijke balustrade tussen de op de hoeken geplaatste schoorstenen. In het rijksmonument zijn vele authentieke details bewaard gebleven. Voorbeelden hiervan zijn de houten constructiebalken, ornamenten, schouwen en paneeldeuren.
Rijksmonument De borg is een Rijksmonument[1]. En wordt door de dienst als volgt omschreven. Op een omgracht terrein en aan het einde van een met bomen beplante laan gelegen boerderij, waarvan het onderkelderde woonhuis dwars voor de schuur is gebouwd. Het schilddak is bekroond door hoekstenen met borden, waartussen een balustrade is aangebracht. De ingang is in het midden door Ionische pilasters omlijst; de vensters met blinden hebben zes ruiten. Aan de oostzijde vrijstaand bakhuis.
Luchtfoto van de Veenborg Langwyck te Westerbroek gezien vanaf de achterzijde. Foto: ©Jur Kuipers.
Meerdere soaps Zo is er het eindeloze verhaal over de vervallen schuur die achter de borg heeft gestaan. Marnix Westers wil de complete borg renoveren en daar hoort die lelijke schuur niet bij. Maar monumentenzorg steekt daar een stokje voor.
Tot 2012 mag de schuur niet gesloopt worden. Uiteindelijk lukt het Westers toch om een sloopvergunning te krijgen. Alles is nu compleet gerenoveerd en de schuur die van oorsprong niet bij de borg heeft behoord, is nu weg. En dan is er nog die andere soap van ‘Walraed van Hugenpoth tot den Berenclaauw’. Een liefdesverhaal uit 1799, dat zich rondom de borg heeft afgespeeld. Dit verhaal is mij echter onbekend, heb het nergens terug kunnen vinden. Mail het verhaal naar de webmaster.
Luchtfoto van de borg Langwyck met achterliggend gebied en bos. Foto: ©Jur Kuipers.
Geschiedenis van de borg Langwijk of Langwyck is een veenborg. Het is naast Vaartwijk de enige overgebleven veenborg van Westerbroek. Het huis bestaat uit een gedeeltelijk onderkelderd en omgracht pand met een door ionische pilasters omlijste ingang in het midden. Het pand wordt gedekt door een schilddak met schoorstenen op de hoeken en daartussen een balustrade. Het pand is sinds 1974 aangewezen als rijksmonument.
Het huis ligt parallel aan de Nevelslaan en is aan voorzijde bereikbaar via een lange door bomen omzoomde oprijlaan vanaf het Winschoterdiep (Rijksweg West). Achter het huis ligt een lange vijver in het verlengde van het huis.
Aan de oostzijde heeft tot eind 20e eeuw een bijbehorend bakhuis gestaan en aan westzijde een bijschuur. Deze zijn net als een vroeg 20e-eeuwse schuur achter de woning gesloopt.
De borg is vermoedelijk in 1780 gebouwd op de fundamenten van een ouder gebouw door een familie van verveners. De veenborg heeft ten westen van de later gesloopte veenborgen Veenlust (Veenzigt), Meerzigt en Tilborg en ten oosten van de veenborgen Vaartwijk en Vredelust gelegen.
De veenborg is zichtbaar op de Hottingerkaart van ongeveer 1790. De eerste vermelding van de veenborg dateert uit 1800, als Sara Warmoldine Wilhelmina van Maneil (1782-1853), een dochter van Cornelis Baron van Maneil (1716-1799) en Josine Petronella Alberda van Bloemersma (1739-1810) en Walrad Otto van Hugenpoth tot den Berenclauw (1767-1814), een zoon van Anthonie Cornelis Simon Xavier (Anthonie) van Nesselrode-Hugenpoth Heer van De Beerenclaauw en Henriëtte Hermanna Maria Anthonia (Henriëtte) van Hövell tot Westerflier, de bewoners zijn. Het pand is dan in handen van veenbaron Abraham van Wijlick Bellinga (1780-?), gehuwd met Geertruida Anna Jacoba Bellinga. Deze verkoopt het in 1815 aan Albert Cornelis Meijer.
Overzicht van de oprijlaan met hek en pijlers, gezien richting de borg Westerbroek. Bron: Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, 24 november 2008, Chris Booms. Licentie: Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International licentie.
Bij de herenbehuizing behoort dan een schuur, plantages (tuinen) met 'petit' grand canal, grachten, singels, zomerhuis, weides en venen en een kerkgestoelte in de kerk van Westerbroek.
Rond 1830 komt de veenborg wederom in de verkoop, maar nadat diverse pogingen mislukken wordt het bos rondom de veenborg gekapt en wordt de veenborg in 1831 op afbraak verkocht. Koper Jelle Jans van Dijken sloopt de veenborg echter niet, maar verbouwt het vermoedelijk. Volgens een beschrijving is de veenborg in die tijd namelijk op haar hoogtepunt qua aanzien en omvang. Van Dijken is vervener en landbouwer en koopt begin 19e eeuw veel land aan rond Westerbroek en Scharmer. Na zijn dood op 16 maart 1863 erft zijn dochter Lena het goed. Zij trouwt met reder Lucas Franciscus Nevels, naar wie vermoedelijk de naastgelegen Nevelslaan is vernoemd (officieel vastgesteld in 1930). In 1906 verkoopt zij het goed aan haar kleinzoon Lucas Franciscus Marrink (1882-1957). Het landgoed verkeert dan al in sterk verval. Zo worden vanaf ongeveer 1900 de grachten steeds verder dichtgegooid met afval. In 1924 wordt er een nieuwe 33 meter lange schuur achter het huis gebouwd over de dichtgegooide gracht aan de achterzijde.
Interieur borg, overzicht van de wijnkelder van veenborg Langwyck te Westerbroek. Bron: Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, 24 november 2008. Licentie: Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International licentie.
Na het overlijden van Lucas Franciscus en zijn vrouw Aaltje Boer, worden in 1967 zijn zoon Simon Kornelis, geboren op 24 januari 1907, zijn vrouw Jantje Vos de hoofdbewoners. Zij vertrekken echter in 1971 naar een huis genaamd Klein Langwijk en worden als bewoners opgevolgd door hun zoon Lucas Franciscus en zijn vrouw Nellie de Jong.
Na hun vertrek in 1991 is het dan zwaar vervallen pand gekocht door vastgoedbelegger Marnix Westers (1954), die het in het zelfde jaar weet te laten aanwijzen als landgoed onder de Natuurschoonwet. De nieuwe eigenaar laat het pand opknappen en de tuin onder architectuur van Els van der Laan herstellen tot het symetrische landgoed van vóór de verkoop van 1830, waarbij ook het 'petit' grand canal wordt hersteld. In 1999 blijkt dat veel bomen ziek worden en weet zijn vrouw een onderzoek te laten instellen naar chemiebedrijf PPG in Westerbroek. De uitlaatgassen van deze fabriek zouden een giftige 'zure mist' doen neerdalen die naast zieke bomen ook gezondheidsklachten bij mensen zou veroorzaken. Het bedrijf wordt daarop genoodzaakt om filters tegen de uitstoot van deze gassen te installeren.
In 2012 weet Westers toestemming te krijgen om de oude schuur achter het voorhuis te slopen en er een 11 meter lange 'historisch verantwoorde' vierkante aanbouw voor terug te laten plaatsen. Sindsdien wordt het huis ook wel 'Langwyck' genoemd.
Interieur borg, overzicht van de kamer rechts voor op de begane grond, gezien richting de voorzijde van veenborg Langwyck te Westerbroek. Bron: Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, 24 november 2008, Chris Booms. Licentie: Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International licentie.
Over Marnix Westers[2] Dr. Marnix F. Westers (1954) studeert geschiedenis in Leiden en Utrecht en specialiseert zich daarbij in Internationale Politieke en Economische Betrekkingen. Hij promoveert in 1988 tot Doctor in de Letteren en de Filosofie aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Hij schrijft een historische biografie over Mr. D.U. Stikker. Later volgt hij het Executive Program van INSEAD te Fontainebleau. Tijdens zijn loopbaan heeft hij volop gelegenheid gehad zijn belangstelling voor politiek en bedrijfsleven uit te diepen.
Na 1984 vervult hij commerciële, financiële en marketingfuncties bij onder andere de Prof. Mr. B.M. Teldersstichting, KPN Pensioenfonds en ABN AMRO Asset Management. Marnix Westers ziet de studie geschiedenis als een echte menswetenschap en zijn keuze voor die richting is dan ook een welhaast een logische consequentie van zijn interesse voor mensen. Het vragen naar wat iemand beweegt, sluit aan bij het stimuleren en begeleiden van mensen die (van baan) willen veranderen. De wereld van Executive Search kent Marnix Westers van binnenuit. Hij is partner bij Transearch International en hij is directeur van VDG International Executive Search. Ook heeft hij de nodige ervaring opgedaan in een consultancy-omgeving: hij vervult directiefuncties bij de Bakkenist Groep (directeur Bakkenist Search & Recruitment) en de Berenschot Groep (directeur Berenschot Search).
In 1996 begint hij een eigen bureau: Langwyck Consultants. Naast de dagelijkse leiding over het bureau Langwyck Consultants houdt Marnix Westers zich bezig met Executive Search, Counseling en Coaching. Hij werkt daarbij het liefst vanuit een vertrouwensrelatie. In dat kader vult hij enerzijds discreet en adequaat posities in en coacht hij anderzijds. Marnix Westers is geregistreerd Practitioner en executive coach bij de Nederlandse Orde van Loopbaancoaches (NOBCO).
Pot en Kast 3. In gesprek met consultants Marnix Westers over de borg Langwyck door Marnix Westers (2012).
Mededeling:
Luchtfoto van de veenborg Langwijck. Foto: ©Jur Kuipers.
|
|||||||||||||
|
|||||||||||||
